Ferilskrá / CV

Vilhjálmur Árnason
Ljósm. Hari

Vilhjálmur Árnason fæddur í Neskaupstað 1953. Prófessor emeritus í heimspeki, Háskóla Íslands.

Háskólanám

  • 1978–1982. Purdue University, West Lafayette, IN, USA.
    – Ph.D. og M.A. í heimspeki.
  • 1973–1978. Háskóli Íslands
    – Kennsluréttindi í heimspeki og almennri bókmenntasögu, Félagsvísindadeild.
    – B.A. í heimspeki og almennri bókmenntasögu, Heimspekideild.

Helstu störf:

  • Prófessor í heimspeki við Sagnfræði- og heimspekideild, Hugvísindasviði Háskóla Íslands 1996–janúar 2023. Prófessor emeritus frá 1. febrúar 2023.
  • Prófessor II (20%). Heimspeki vísinda og siðfræði rannsókna. Institutt for Byggfag. Høgskulen på Vestlandet, Bergen. 2023
  • Formaður stjórnar Siðfræðistofnunar 1997–2023
  • Námsbrautarformaður í heimspeki 2015–2016
  • Formaður vinnuhóps um siðferði og starfshætti í tengslum við Rannsóknarnefnd Alþingis 2009–2010
  • Skorarformaður í heimspeki 2007–2008; 1996–1997
  • Deildarforseti heimspekideildar 2000–2002
  • Dósent í heimspeki við heimspekideild Háskóla Íslands 1991–1996
  • Lektor í heimspeki við heimspekideild Háskóla Íslands 1990–1991
  • Gistikennari við Pacific Lutheran University, Washingtonríki 1988−1989
  • Stundakennari í heimspeki 1983–1988
  • Formaður Siðaráðs Landlæknis 1998–2000. Í stjórn frá 1993
  • Formaður heimspekiskorar 1996–1997
  • Starfsmaður Framkvæmdanefndar um framtíðarkönnun á vegum forsætisráðherra 1985–1987
  • Aðstoðarkennari (teaching assistant) í heimspeki við Purdue University, Indiana 1978–1982
  • Stundakennari í heimspeki, Menntaskólanum við Sund 1977–1978
  • Kennari í íslensku við unglingadeild og framhaldsdeild Gagnfræðaskólans í Neskaupstað 1976–1977

Önnur akademísk störf:

  • Í viðurkenningarráði Hagþenkis 2024–2025.
  • Einn af sex meðritstjórum (associate editors) endurútgáfu á Encyclopedia of Applied Ethics undir ritstjórn Ruth Chadwick 2008–2011. Elsevier 2012.
  • Gestaritstjóri: Special section: Kant, Habermas and Bioethics, Cambridge Quarterly of Health Care Ethics 21 (væntanlegt 2012).
  • Ritstjóri Lærdómsrita Hins íslenska bókmenntafélags 1997–2003.
  • Ritstjóri Skírnis. Tímarits Hins íslenzka bókmenntafélags 1987–1994.
  • Í ritnefnd Medicine, Health Care and Philosophy frá 1999.
  • Í ritnefnd Genomics, Society and Policy frá 2005.
  • Í ritnefnd Etikk i praksis frá 2007.
  • Fulltrúi hugvísindasviðs í Háskólaráði Háskóla Íslands frá 2004–2006.
  • Í stórn European Society for Philosophy of Medicine and Health Care 2004–2010.
  • Í stjórn Nordisk kommité för bioetik frá 2004–2010. Formaður 2007.
  • Í stjórn International Association of Bioethics (IAB) 2012–2022.

Helstu náms- og rannsóknarstyrkir:

  • 1978 Námsstyrkur frá Thor Thors Foundation. Doktorsnám við Purdue University
  • 1978–1982 Námsfararstyrkur frá Fulbright Foundation. Doktorsnám við Purdue University
  • 1981–1982 Rannsóknarstyrkur frá David Ross Foundation, Purdue University
  • 1983–1984 Rannsóknarstyrkur Vísindasjóðs: Siðferði Íslendingasagna
  • 1989–1991 Rannsóknarstyrkur Vísindasjóðs: Siðfræði lífs og dauða
  • 1993 Styrkþegi Alexander von Humboldt Stiftung, Bonn. Gestgjafar: Prof. Albrecht Wellmer, Institut für Philosophie, Freie Universität, Berlin og Dr. Wolfgang Edelstein, Max-Planck-Institut für Bildungs-forschung, Berlin. Rannsóknarverkefni: Samræðusiðfræði
  • 1997 Visiting researcher við Department of Philosophy, University of Aberdeen
  • 2002–2004 Rannsóknarstyrkur Rannís: Siðareglur gagnagrunna og persónuvernd
  • 2001–2004 Rannsóknarstyrkur úr 5. rannsóknaráætlunar Evrópuráðsins. ELSAGEN
  • 2002–2006 Rannsóknarnetstyrkur frá NorFA/NordForsk: Human genetic databases
  • 2002, 2004, 2005 Rannsóknarstyrkir úr Kristnihátíðarsjóði
  • 2005–2007 Rannsóknarstyrkir Rannís: Notkun gagnagrunna í heilbrigðisrannsóknum
  • 2006 Visiting fellowship, Clare Hall, Cambridge University
  • 2009, 2014, 2019 Styrkþegi Jónshúsi, Kaupmannahöfn
  • 2010 Research fellow. Fondation Brocher, Hermance, Sviss
  • 2013 Gjesteforsker. Filosofisk Institutt, Universitetet i Bergen
  • 2013–2015 Rannsóknarstyrkur Rannís: Íslenskt lýðræði
  • 2014–2015 Styrkþegi NOS-HS. Population Whole Sequencing: Implications for the Nordic Solidaristic Health Care“ (PopGen). Upptaka af fundi um efnið: https://www.youtube.com/watch?v=vebSvoDkBjY&list=PLj978hK6kqnR173mEC3lw-jgePAIZb8fP&index=13
  • 2017 Gistifræðimaður við Università degli Studi di Siena
  • 2019–2020 Styrkþegi NOS-HS Bioethics and Political Philosophy: Nordic Perspectives. 
  • 2021 Gjesteforsker við Institutt for global helse og samfunnsmedisin, Universitetet i Bergen

Helstu rannsóknarverkefni

Trust and Power. Project at the Bergen Centre for Ethics and Priority Setting: Resource allocation in health: A new framework for trustworthy decision-making to hold decision-makers accountable for mitigating unreasonable use of power. 2021–2025. Veggspjald um verkefnið:

„Covid-19: Áskoranir fyrir siðfræði lýðheilsu og stjórnmála”. Styrkt af Rannsóknasjóði Háskóla Íslands 2021‒2023. Sjá:

Verkefnisstjóri ásamt Greg Bognar og Andreas Brøgger Albertsen: Bioethics and Political Philosophy: Nordic Perspectives. Styrkt 2019–2020 af NOS-HS, Nordisk samarbeidsnemnd for humanistisk og samfunnsvitenskapelig forskning:

Verkefnisstjóri: PopGen: Population Whole Genome Sequencing: Implications for the Nordic Solidaristic Health Care. Exploratory workshops on the emerging technologies of full genome association studies of whole populations and their ethical and social implications. Styrkt 2014–2015 af NOS-HS, Nordisk samarbeidsnemnd for humanistisk og samfunnsvitenskapelig forskning. 

Verkefnisstjóri: „How Does Democracy Work in Iceland? Practices, norms and understanding.“ Styrkt af Rannís (2013–2015). Þverfaglegt rannsóknarverkefni íslenskra fræðimanna í samvinnu við fræðimenn við háskólana í Hamborg, Durham, UCLA, Jönköping og Helsinki. Útgáfa: Íslenskt lýðræði. Starfsvenjur, gildi og skilningur, ritstjórar Vilhjálmur Árnason og Henry Alexander Henrysson. Háskólaútgáfan og Siðfræðistofnun 2018:

Stjórnarseta: COST Action: „Disaster Bioethics: addressing ethical issues triggered by disasters” (COST Action IS1201). This Action aims to improve ethical decision-making for disasters by gathering knowledge of the ethical dilemmas and issues, carefully examining them, and developing training materials and published resources to address disaster ethics. Fjölmörg Evrópulönd eiga aðild undir stjórn Siðfræðistofnunar Háskólans í Dublin.

Stjórnarseta: FinCris: Responsibilities, Ethics and the Financial Crisis. Þverfaglegt rannsóknarverkefni í samvinnu við fræðimenn við háskólana í Birmingham, Warwick, Oxford og fleiri. FinCris is an Arts and Humanities Research Council (AHRC) funded project that will run for three years from July 2012. It is a collaboration between philosophers, economists, and social policy academics. Útgáfa: „Moral Culture and the Financial Crisis in Light of the Icelandic Experience“, Moral Responsibility and the Financial Crisis, J. Dempsey and T. Sorell eds. Midwest Studies in Philosophy XLII (2018), 117‒132

Verkefnisstjóri: Nordic-Baltic Network for Philosophy of Medicine and Medical Ethics (NPMME). Styrkt af NordForsk (2009–2011). Samvinna Siðfræðistofnunar við siðfræðistofnanir á Norðurlöndum og í Eystrasaltsríkjunum. The aim of this network is to establish the identity of philosophy of medicine in the Nordic/Baltic countries by considering both institutional and academic conditions for research and the education of researchers. We will encourage the initiation of new joint research projects and by making the subject more visible we hope to increase the number of doctoral students.

Í tengslum við samstarfsnetið NPMME fékkst styrkur frá NordForsk til að halda norræna málstofu fyrirdoktorsnema í Skálholti september 2010. Boðsgestir frá Norðurlönndunum og Eystrasaltslöndunum, ásamt Ruth Macklin frá Einstein College of Medicine, New York.

Verkefnisstjóri: „Siðfræði og samtími.“ Styrkt af Kristnihátíðarsjóði. Verkefnið tekur á brýnum siðfræðilegum vandamálum samtímans og lífsgildum þjóðarinnar með það að markmiði að efla samfélagsumræðu um brýn álitamál samtímans og gefa út efni sem getur nýst almenningi, fagfólki og verið gagnlegt við siðfræðikennslu. Siðfræði og samfélag, ritstj. Salvör Nordal og Vilhjálmur Árnason. Reykjavík: Siðfræðistofnun og Háskólaútgáfan 2011. Norðurírski heimspekingurinn Onora O’Neill kom hingað til lands á vegum verkefnisins í mars 2004: https://timarit.is/page/3512189#page/n27/mode/2up

Verkefnisstjóri: „Gildismat og velferð barna í neyslusamfélagi nútímans.“Styrkt af Kristnihátíðarsjóði. Markmið rannsóknarinnar er að fjalla um siðferðileg álitamál tengd börnum. Sérstaklega verður hugað að því gildismati sem er ráðandi í neyslusamfélagi nútímans og áhrifum þess á velferð barna. Samvinna við fræðimenn og fagaðila sem vinna að málefnum barna. Útgáfa: Velferð barna. Gildismat og ábyrgð samfélags, ritstj. Salvör Nordal, Sigrún Júlíusdóttir og Vilhjálmur Árnason. Reykjavík: Siðfræðistofnun og Háskólaútgáfan 2010.

Verkefnisstjóri: The Ethics of Genetic and Medical Information. Styrkt af NordForsk (2002–2006) og Rannsóknasjóði Háskóla Íslands. Samvinna Siðfræðistofnunar við Tartuháskóla í Eistlands, Helsinkiháskóla í Finnlandi og Háskólann í Central Lancashire, Lancasterháskóla, Manchesterháskóla, Oxfordháskóla og á Englandi.

Verkefnisstjóri: „Notkun gagnagrunna í heilbrigðisrannsóknum: Siðferðileg álitamál“. Í samvinnu við Landlækni, Vísindasiðanefnd og Persónuvernd. Útgáfur: (1) „Heimild fyrir gagnagrunnsrannsóknum“, Læknablaðið 91 (2005:5), 425–438. (2) Persónuvernd í upplýsingasamfélagi, ritstj. Salvör Nordal. Siðfræðistofnun 2007.

Verkefnisstjóri: ELSAGEN. Ethical Legal and Social Aspects of Human Genetic Databases. Styrkt af European Commission (2002–2004). Samvinna Siðfræðistofnunar við Tartuháskóla í Eistlandi, Helsinkiháskóla í Finnlandi og Háskólann í Central Lancashire, Lancasterháskóla, Manchesterháskóla, Oxfordháskóla á Englandi. Útgáfur: (1) Blood & Data. Ethical, Legal and Social Aspects of Human Genetic Databases. Ritstj. Garðar Árnason, Salvör Nordal, Vilhjálmur Árnason. University of Iceland Press and Centre for Ethics, Reykjavík 2004. (2) The Ethics and Governance of Human Genetic Databases. European Perspectives. Ritstj. Matti Häyry, Ruth Chadwick, Vilhjálmur Árnason, Garðar Árnason. Cambridge University Press 2007.

Viðurkenningar: